Η απότομη και ξαφνική ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, έπειτα από το μερικό πάγωμα λόγω της πανδημίας, αύξησε κατά πολύ την ζήτηση για καύσιμα, μέταλλα, εμπορεύματα, ηλεκτρικό ρεύμα, γεγονός που επηρεάζει τις φιλοδοξίες του νέου ευρωπαϊκού κλιματικού νόμου, Green Deal, καθώς αυξάνουν τις τιμές στα δικαιώματα CO2 και επιτρέπουν τη συνεχή εξάπλωση της ιδιαίτερα ενεργοβόρας «εξόρυξης» κρυπτονομισμάτων.
Η αγορά ηλεκτρικού ρεύματος είναι εκείνη που αντιμετωπίζει την μεγαλύτερη αύξηση, καθώς ο καύσωνας των τελευταίων ημερών που πλήττει την Ευρώπη, φτάνοντας το χονδρεμπορικό κόστος στα ύψη, για παράδειγμα στην Ελλάδα η τιμή χονδρικής έφτασε πάνω από 100 €/MWh.
Η κρίση της πανδημίας έχει αφήσει το στίγμα της σε παγκόσμια κλίμακα, η οικονομία του πλανήτη αναδιαμορφώνεται, καθώς υπάρχει αύξηση τιμών σχεδόν παντού, από το φυσικό αέριο, τα μέταλλα, το σίδερο, το αλουμίνιο ακόμα και τα μεταφορικά και τα cargo. Το ηλεκτρικό ρεύμα δεν θα μπορούσε να λείπει από την λίστα των αγαθών που δέχονται αύξηση, δείχνοντας πως οι τιμές δεν θα αυξάνονται μόνο, αλλά θα παραμείνουν σε αυξημένα επίπεδα.
Αναλύοντας παραπάνω την αύξηση των τιμών στον ηλεκτρισμό, είναι εύκολο να κατανοήσουμε τον λόγο, καθώς τα εργοστάσια στη Κίνα εξακολουθούν να δουλεύουν αδιάκοπα προκειμένου να καλύψουν τον υπερκαταναλωτισμό της Δύσης, και από την άλλη η αύξηση των τιμών μεταφορικών, εκτόξευσαν την παγκόσμια ζήτηση για ενέργεια.
Ο καύσωνας ως συγκυριακός παράγοντας της απότομης αύξησης, υπενθυμίζει το βασικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης εδώ και πολλά χρόνια σε σχέση με το ηλεκτρικό ρεύμα, επιβεβαιώνοντας όλους εκείνους που επιμένουν πως μόνο μέσω των μονάδων αποθήκευσης ενέργειας και μέσω της επιτάχυνσης της ένταξης των ΑΠΕ θα επέλθει εξισορρόπηση στην αγορά ενέργειας και κατ’ επέκταση φθηνότερο ρεύμα.
Από επίσημη έρευνα, σημειώθηκε ότι η τιμή CO2 ανέρχεται στα 55 €/tn έναντι των 32 €/tn που ήταν κατά τις αρχές του έτους. Αντίστοιχα, η Μέση Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς – ΤΕΑ, τον μήνα Ιούνιο υπολογίστηκε στα 79,33 €/MWh, έναντι των 59 €/MWh που ήταν 6 μήνες πριν.
Η ίδια έρευνα, βάσει της ανοδικής πορείας των τιμών, προβλέπει περαιτέρω αύξηση στο χονδρεμπορικό κόστος ρεύματος, ξεκινώντας από αυτόν τον μήνα και την τιμή να διαμορφώνεται στα 83 €/MWh, τους επόμενους μήνες να ανέβει στα 85 €/MWh και στο τέλος του έτους να φτάσει στα 92 €/MWh.
Όλη αυτή η κατάσταση φυσικά συμπαρασύρει και τους οικιακούς καταναλωτές, καθώς τα όρια ενεργοποίησης ρήτρας που έχουν επιβληθεί στις συμβάσεις των παρόχων-προμηθευτών ενέργειας, είναι κατά πολύ χαμηλότερα σε σχέση με την πρόβλεψη των αυξημένων τιμών, γεγονός που θα προκαλέσει σημαντική αύξηση στα οικιακά τιμολόγια.
Είναι γεγονός πως από τις αρχές του έτους έως και τον Ιούνιο, η επιβάρυνση στις χρεώσεις οικιακών τιμολογίων ξεπέρασε το 35%. Για παράδειγμα, αν ένας μέσος πελάτης οικιακής παροχής, συγκρίνει αυτά που πλήρωσε τον Μάιο σε σχέση με αυτά που πλήρωσε τον Ιούνιο, μπορεί να δει αύξηση έως και 20% στο ανταγωνιστικό σκέλος του λογαριασμού του, η οποία θα έχει και συνέχεια με τα οικιακά τιμολόγια να απογειώνονται, λόγω της προβλεπόμενης ρήτρας αναπροσαρμογής.
Σε όλες τις περιπτώσεις, ακόμα κι αν διαψευσθούν οι εκτιμήσεις και τελικά οι αυξήσεις στο χονδρεμπορικό κόστος είναι μικρότερες από 90-92 €/MWh, οι προβλεπόμενες αυξήσεις στα οικιακά τιμολόγια τους προσεχείς μήνες, θα φέρει πονοκέφαλο σε ΡΑΕ και προμηθευτές ενέργειας, καθώς τα παράπονα των καταναλωτών θα είναι συχνά, θέμα που θα απασχολήσει τελικά και το ΥΠΕΝ.
Μεγάλο ενδιαφέρον έχει και η στάση που θα κρατήσει η ΔΕΗ σε όλες αυτές τις αναπροσαρμογές, ακόμα κι αν συνεχίσει να απορροφά μέρος αυτών των αυξήσεων. Η ρήτρα εκπομπών ρύπων CO2 που συνεχίζει να χρεώνει στα τιμολόγια της, δεν είναι επαρκής για να ανακτήσει τις απανωτές αυξήσεις του χονδρεμπορικού κόστους, ενώ η ρήτρα αναπροσαρμογής που θα την αντικαταστήσει από 5 Αυγούστου, θα της επιτρέψει να ανακτήσει οριακά τα κόστη της, πουλώντας και εκείνη όπως και οι υπόλοιποι προμηθευτές ακριβότερα την παραγωγή τους. Σε κάθε περίπτωση, εκτιμάται πως οι «μεγάλοι παίκτες» της παραγωγής ενέργειας, θα καταφέρουν να αντισταθμίσουν τα κόστη τους για να παραμείνουν στο παιχνίδι.
Προβληματισμός θα προκύψει για τους μη καθετοποιημένους και μικρούς προμηθευτές, που είναι εκτεθειμένοι στην Μέση Τάση. Για παράδειγμα όταν ένα συμβόλαιο έχει κλειδώσει στα 70 €/MWh και η τιμή χονδρεμπορικής κινείται από 80 €/MWh και παραπάνω, δημιουργείται προφανές πρόβλημα στον πάροχο, εφόσον δεν μπορεί να αντισταθμίσει τον κίνδυνο. Όλες αυτές οι ανακατατάξεις στην αγορά ενέργειας, δείχνουν πως η αγορά του ηλεκτρισμού θα περάσει δοκιμασίες και θα πρέπει να αντέξει τους κραδασμούς, με πολύ πιθανό σενάριο εντός του 2022 να ακολουθήσουν συγχωνεύσεις και εξαγορές στον χώρο της προμήθειας.
